Addysgu at ddyfodol bwyd
Gan Carwyn Graves, Tir Glas, Lampeter
Addysgu at ddyfodol bwyd / Education for the future of food
Profiad byw
Mae’n rhaid i addysg yn ein byd heddiw gydnabod realiti cymhleth ein sefyllfa yn fyd-eang a goresgyn yr hen fylchau; rhwng diwydiant a’r byd academaidd, theori ac arfer, ymchwil a busnes. Ond rhaid iddo hefyd osgoi mynd i’r gors o dybio bod gwybodaeth ar ei phen ei hun yn ddigonol. Er mwyn ymateb i heriau mawr ein hoes, mae angen i ni ailddarganfod lle dysgu trwy brofiad, a hynny yn briod â myfyrio dwys.
Mae’r campws gwledig hardd yn Llanbedr Pont Steffan wedi’i leoli mewn ardal sydd wedi chwarae rhan flaenllaw yn yr ymdrechion i eiriol dros a datblygu systemau ffermio cynaliadwy ers degawdau. Bydd Tir Glas yn defnyddio’r cyfoeth o brofiad a gynrychiolir gan reolwyr tir cynaliadwy lleol a chynhyrchwyr bwyd, a bydd llawer ohonynt yn defnyddio eu ffermydd eu hunain fel camau addysgol ar gyfer elfennau ymarferol y ddarpariaeth. .
Ond fel endid sydd wedi’i eni allan o sefydliad sydd â threftadaeth gref o addysg ac ymchwil yn y Dyniaethau, wrth i Tir Glas dyfu ar gampws y Drindod Dewi Sant yn Llambed, bydd yn tynnu ar ddyfnder ac ehangder y disgyblaethau hynny, o anthropoleg i athroniaeth a thu hwnt. Mae problemau cymhleth y traddodiad bwyd a ffermio yn ein gorfodi ni i beidio ag esgeuluso’r sylfaen honno mewn gwirioneddau dynol os ydym am fynd i’r afael â nhw mewn ffordd sydd ag unrhyw obaith o lwyddo.
Trafod
Wrth i ni fynd ar y daith hon yn Llambed rydym wrth ein bodd nad ydym ar ein pennau ein hunain, a bod sawl sefydliad o’r un ethos i’w cael mewn nifer cynyddol o academïau a sefydliadau ar draws Ynysoedd Prydain a thu hwnt. Rydym i gyd yn rhannu’r nod o roi dealltwriaeth ddofn i arweinwyr bwyd a ffermio o’r ffordd y gallai ffermio a systemau bwyd yn y dyfodol, yn genedlaethol ac yn rhyngwladol, symud ymlaen mewn ffyrdd sy’n sicrhau canlyniadau hinsawdd, natur a chymdeithasol llesol.
Mae’r College for Real Farming yn Rhydychen yn ymuno â sefydliadau arloesol fel Coleg y Mynydd Du ym Mhowys i ddarparu ystod eang o safbwyntiau ar fynd i’r afael â’r heriau bwyd a ffermio. Ac yng Nghynhadledd Gwir Fwyd a Ffermio 2023 bydd ein tri sefydliad yn ymuno â dau goleg amaethyddol sefydledig – Glynllifon a Llysfasi – i drafod yr anghenion hyfforddi ar gyfer sgiliau yn y dyfodol mewn bwyd a ffermio.
Dan gadeiryddiaeth Robyn Lovelock, Rheolwr Rhaglen Bwyd-amaeth a Thwristiaeth o Uchelgais Gogledd Cymru, bydd y sesiwn yn holi sut mae pob un o’r sefydliadau addysgol hyn yn ymgysylltu â dysgwyr a’u cefnogi i wynebu’r cyfleoedd a’r heriau sy’n dod i ran ein sectorau oherwydd newid deinameg gwleidyddol, cymdeithasol, technolegol ac amgylcheddol.
Ni fydd unrhyw drawsnewidiad bwyd a ffermio llwyddiannus heb newid yn y byd addysg. Ymunwch â ni i drafod sut olwg ddylai fod ar flaen y gad yn y newid hwnnw yng Nghymru heddiw
Mae tocynnau ar gyfer y sesiwn hon ar Ddydd Iau 2il Tachwedd ar gael yma nawr.
Lluniau / Images: Sophie Hancock, Tir Glas PCYDDS